الزامات کلی عایق کاری حرارتی
مقدمه :
در خصوص تمامی پروژههای نو (نوسازی) و عایق کاری حرارتی ساختمانهای گروه 1 تا 4، رعایت ضوابط تعیین شده در فصل 4-19 مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان الزامی است. علاوه بر این، لازم است برای ساختمانهای گروه 1 تا 3، طراحـی مطـابق یکی از روشهای مطرح شده در فصلهای 5-19 تا 8-19 انجام شود.
نویسنده :مهندس ستاره فرورتیش
در مورد تمامی پروژههای بازنوسازی و بهسازی نیز موارد زیر توصیه میشود:
در مورد تمامی پروژههای بازنوسازی و بهسـازی اساسـی، حتـی الامکـان الزامـات مربـوط بـه ساختمانهای نو (نوسازی) مورد رعایت قرار گیرد؛در صورتی که بهسازی محدود به نما باشـد، حتـی الامکـان مقاومـت حرارتـی نمـا در حـدی افزایش یابد که مساوی یا بیشتر از مقادیر تعیین شده در روش تجـویزی (ر.ک. بـه بخـش 2-5-19) شود؛در صورتی که بهسازی محدود به مسقف کردن یک بخش روبـاز سـاختمان و تبـدیل آن بـه فضای کنترلشده باشد، حتی الامکان مقاومت حرارتـی عناصـر قسـمت بهسـازی شـده در حدی افزایش یابد که مساوی یا بیشتر از مقادیر تعیین شـده در روش تجـویزی (ر.ک. بـه بخش 2-5-19) شود
پوسته خارجی ساختمان مشخصات فیزیکی مصالح و سیستمهای عایق کاری حرارتی
الف) در صورتی که برای عایق کاری حرارتی ساختمانها از مصالح و سیستمهای عـایق حـرارت متعارف استفاده شود، لازم است جزئیـات کلیـه جـدارهای خـارجی و داخلـی سـاختمان، مشخصات فنی مصالح مورد استفاده در این جزئیات، مانند ضریب هدایت حرارتی، چگالی، پوشش محافظ احتمالی عایقها و مراجع مورد اسـتفاده بـرای اسـتخراج مشخصـات فنـی مذکور در نقشهها و مدارک مربوط به محاسبات مبحث 19 درج شده باشند.
ب) مشخصات فنی مصالح باید از مراجع معتبـر علمـی و فنـی، از جملـه جـداول پیوسـت 7 و پیوست 8 این مبحث، استخراج شوند و تصویر صفحات مورد استفاده مد نظر جزء مدارک مربوط به محاسبات مبحث 19 باشد.
پ) در صورتی که مقادیر مربوط به مصالح برای عایق کاری حرارتی یا اجزای ساختمانی به خصوصی که مشخصات فنـی آنها در پیوست 7 و پیوست 8، و منابع دیگر مطرح شده توسط نهادهای دارای صـلاحیت قانونی یافت نشود، یا سازندهای مدعی باشد که تولیداتی بـا مقـادیر و مشخصـات حرارتـی بهتر از مقادیر تعیین شده در مراجع معتبر عرضه کرده است، لازم است گواهی فنی معتبر آن محصولات ضمیمه مدارک گردد. گواهی فنی باید حاوی ضـرایب هـدایت حـرارت، یـا مقاومتهای حرارتی محصول، با ضخامتهای مورد استفاده در طراحی ساختمان، چگـالی و دیگر مشخصات فنی مورد نیاز برای ارزیابی همهجانبه محصـول باشـد. در ایـن صـورت، مقادیر ذکرشده در گواهی فنی، تا زمان اعتبار آن، در طراحـی و محاسـبات مـلاک عمـل خواهد بود. به این نکته باید توجه شود که بهرهگیری از محصولات دارای برچسب انـرژی، مانند عایقهای حرارتی یا در و پنجرههای با عملکرد حرارتی بهبودیافته، تا حـد امکـان در اولویت قرار گیرد.
ت) در صورتیکه برای رعایت مقررات ملی مبحث 19، از عایق حرارتی در جدارهای سـاختمان استفاده شود، باید قبل از شروع اجرای جدارها، گواهی فنی مربوط به عایق مورد نظـر کـه حاوی مشخصات فنی ذکر شده در بند “الف” است، جهت تأیید به نـاظر سـاختمان ارائـه شود.
ث) اگر در زمان اجرا، مدت اعتبار گواهینامه فنی محصول مورد استفاده به پایان رسیده باشـد، لازم است آن را با محصول (دارای گواهینامه فنی معتبر) دیگری که مشخصات مشـابه یـا بهتر دارد جایگزین شود. در صورت عـدم وجـود چنـین محصـولی، لازم اسـت کـه بـرای دستیابی به مقاومتهای تعیین شده در طراحی، ضخامت لایه عـایق حرارتـی، بـر مبنـای مقادیر ارائه شده در پیوست 7، بازبینی شود.
مشخصات حداقل جدارهای غیر نورگذر پوسته خارجی ساختمان
مشخصات حرارتی جدارهای مختلف، بسته به روش طراحی میتواند متفاوت باشد، ولی در تمـامی شرایط، ﻻزم است مقاومت حرارتی تمامی جدارهای پوسته خـارجی سـاختمانهـای بنـد 1-1-19 بیش از مقادیر ارائه شده در جدول 1 -4-19 باشد:
مشخصات حداقل جدارهای نورگذر پوسته خارجی ساختمان
در مورد جدارهای نورگذر، نظیر پنجـره و در پنجـرهای، 3 گـروه از نظـر عملکـرد حرارتـی تعریـف شدهاست (جدول 2 -4- 19). علاوه بر این، لازم است موارد زیر در ارتباط با جدارهای نورگذر مورد رعایت قرار گیرد:
– شیشههای مورد استفاده برای جدارهای نورگذر نباید به هیچ وجه مانع بهرهگیری از روشنایی طبیعی شوند. برای این منظور، لازم است:
نسبت ضریب عبور مرئی به ضریب بهره گرمایی خورشیدی (TV/SHGC) بیشـتر از 1/0 باشد.ضریب عبور مرئی (TV) جدارهای نورگـذر بیشـتر از 0/48 باشـد. کـاربرد جـدارهای نورگذر با ضرایب عبور مرئی (TV) مساوی یا کمتر از این مقدار تنها زمـانی مجـاز است که دلایل فنی کافی بـرای تـأمین روشـنایی طبیعـی ارائـه شـود و طراحـی ساختمان به روش نیاز انرژی یا کارایی انرژی صورت گیرد.
– در صورت استفاده از فرآوردهها و یا تجهیزات بـا عملکـرد حرارتـی بهبـود یافتـه، لازم اسـت مدارک رسمی (صادر شده یا تأییدشده توسط نهاد دارای صـلاحیت قـانونی) در خصـوص مشخصات فنی (حرارتی) تجهیزات به مهندس ناظر ارائـه گـردد. بـرای مثـال، در صـورت کاربرد پنجرههای با عملکرد حرارتی بهبودیافته، لازم است مسـتندات مربـوط بـه ضـریب انتقال حرارت، ضریب بهره خورشیدی و ضریب عبور خورشیدی، و یا برچسب انرژی پنجره ضمیمه دفترچه محاسبات گردد. در غیر ایـنصـورت، لازم اسـت مقـادیر تعیـین شـده در پیوست 9 این مبحث در محاسبات ملاک عمل قرار گیرد.
توضیح : برای دستیابی به پنجره با کارایی بهبودیافته ، لازم است علاوه بر کاهش ضریب انتقال حرارت، بـا انتخـاب اجرای مناسب (پروفیل پنجره، شیشه و گاز)، تمهیدات لازم در نظر گرفتـهشـود تـا ضـریب بهـره گرمـایی خورشـیدی (SHGC) و ضریب عبور نور مرئی (TV)، متناسب با منطقه اقلیمی، جهتگیری و ابعاد پنجره، در بازههای تعیین شده قرار داشته باشد. معیار مناسب بودن یک پنجره رده انرژی آن میباشد که در برچسب انرژی پنجره تعریف شدهاست.توضیح: مطابق استاندارد مربوطه در پیوست 13ارتباط فضاهای کنترلشده با دیگر فضاها
فضاهای کنترلشده ساختمان نباید به طور مستقیم با فضاهای کنتـرل نـشده یـا فــضای خارج در ارتباط باشند و باید بـه نحـو مناسـبی از یکـدیگر جدا شوند. در فضاهای کنتـرل شـده پرتردد، بایـد درهای ارتباطی با فضای خارج به صورت خودکـار بسته شوند یا از نوع گردان باشند.
جدارهای مجاور دیگر ساختمانها
در مورد آن بخش از جدارهای جانبی ساختمان که، با درز انقطاع از ساختمان قطعـه مجـاور جـدا شدهاست، لازم است نکات زیر مد نظر قرار گیرد:
الف) در صورت پوشیده بودن کامل فضای درز انقطاع، و نیز یقین داشتن به کنترلشـده بـودن فضاهای ساختمان مجاور، نیازی به عایقکاری حرارتی آن جدارها نیسـت، امـا در صـورتی که اطلاعی در مورد نحوه کنترل دمایی ساختمان مجاور در دست نباشد، جدار مجـاور آن ساختمان مانند جدار مجاور فضای کنترل نشده در نظر گرفته میشود.
ب) در صورت پوشیده نشدن درز میان دو ساختمان، جدار مجاور آن مانند جدار مجاور فضـای خارج در نظر گرفته میشود.
در مورد آن بخش از جدارهای جـانبی سـاختمان کـه بـدون درز انقطـاع بـه بنـای قطعـه مجـاور چسبیدهاند، اگر فضاهای بنای مجاور کنترلشده باشند، نیاز به عـایقکـاری حرارتـی ایـن جـدارها نیست. اما اگر نحوه کنترل دمایی ساختمان مجاور معلوم نباشد، جدار مجـاور آن سـاختمان ماننـد جدار مجاور فضای کنترلنشده در نظر گرفته میشود.
درزبندی جدارهامیزان نشت هوای مجاز ساختمان
درزبندی جدارهای ساختمانهای با ردهبندیهای مختلف باید به گونهای باشد که میزان نشت هـوا تحت اختلاف فشار 50 پاسکال کمتر از محدودکنندهترین مقـدار ارائـهشـده در جـدول 3 -4-19 باشد.
برای محاسبه نرخ تعویض هوای حجمی (تعداد دفعات تعویض هوا در سـاعت) لازم اسـت نسـبت دبی کل تعویض هوای ساعتی به حجم فضای کنترلشده ساختمان یا زون مورد نظر تعیین گـردد. یکای مورد استفاده h-1 است.
برای محاسبه نرخ تعویض هوای سطحی لازم است نسبت دبی کل تعویض هوای ساعت بـه سـطح مفید فضای کنترلشده ساختمان یا زون مورد نظر تعیین گردد. یکای مورد استفاده m/h است.
در صورتی که ارتفاع متوسط کف تا سقف فضاهای مورد نظر مساوی یا کمتـر از 3/00 متـر باشـد، نرخ تعویض هوای حجمی محدودکنندهتر خواهد بود. اگر که ارتفاع متوسط کف تا سقف فضـاهای مورد نظر بیشتر از 3/00 متر باشد، نرخ تعویض هوای سطحی محدودکنندهتر خواهد بود.
در ساختمانهای کم انـرژی (EC+) و بسـیار کـم انـرژی (EC++)، در صـورتی کـه زیربنـای مفیـد ساختمان بیش از 5000 متر مربع باشد، لازم است آزمون هوابندی، بـهصـورت تفکیکـی، بـر روی زیربخشهای ساختمان با مساحت کمتر از 5000 متر مربع انجام شود.
درزبندی عناصر ساختمانی و محل اتصال آنها به یکدیگر
تمامی درزهای بین عناصر زیر، باید بهنحو مناسبی هوابندی شود:
دیوار و بام، دیوار و کف، دیوار و پی؛محل ورود لوله، کانال و تجهیزات در دیوار، بام و کف؛اجزای تشکیل دهنده داکت، پلنوم و عناصر مشابه؛پنجره و سفتکاری دیوار.
در صورتی که هوابندی پوسته خارجی با یک لایه انـدود یـا هوابنـد مخصـوص تـأمین شـود، بایـد اطمینان حاصل شود که سوراخهای ایجاد شده در آن، برای نصب سایبان، مدار برقی، کلید و پریـز و نظایر آن هوابندی را تضعیف نمیکنند.
لازم است جزییات نصب بازشوها، اتصال کف طبقات به نما (خصوصاً در نماهـای پـردهای)، اتصـال نما به بام و کف، و همچنین درزبندی سقف کـاذب، کانـال و دودکـش مطـابق اصـول معتبـر و در هماهنگی با دیگر مباحث مقررات ملی ساختمان باشد، تـا هوابنـدی محـلهـای اتصـال قطعـات و عناصر مختلف به یکدیگر دچار مشکل نشود.
تأمین هوای تازه در صورت کاهش میزان نشت هوا
در صورتی که با استفاده از تمهیدات مختلف (مانند بهرهگیری از پنجرههای نوین و انواع درزبندها) میزان نشت هوا (تهویه هوای ناخواسته) از بازشوها کاهش یابد، باید هـوای تـازه مـورد نیـاز بـرای تأمین سلامتی و بهداشت و هوای لازم برای احتراق دستگاهها، در تمامی اوقـات سـال، بـه صـورت طبیعی یا مکانیکی، فراهم گردد.
جزئیات عایقکاری حرارتی جدارها
برای عایقکاری حرارتی جدارها، لازم است جزییات طراحی و اجرا مطابق اصول تعیینشده توسـط نهادهای دارای صلاحیت قانونی باشد.
محاسبه پلهای حرارتی
در صورتی که طراح از روش تجویزی استفاده کند، و مقادیر مربوط به حالتهای دارای پل حرارتی را مبنای طراحی قرار دهد، نیازی به محاسبه پلهای حرارتی نخواهد بود، زیـرا اثـر آن در مقـادیر ارائهشده در نظر گرفته شدهاست. همچنین، در ضرایب انتقال حرارت مرجع ارائه شـده در جـداول روش موازنه نیز اثر پلهای حرارتی در نظر گرفته شدهاست.
اگر طراح بخواهد مقادیر دقیق پل حرارتی را رأساً محاسبه نمایـد، بایـد ایـن کـار را بـا اسـتفاده از دادهها یا روشهای معرفیشده در پیوست 11، برای برای تعیین پلهای حرارتی و انجام محاسبات مربوط به آن، انجام دهد.
ملات ترموپودر پادنار
جهت دریافت مشاوره رایگان محصولات و اخذ اطلاعات تخصصی با شماره های زیر تماس بگیرید :
09127606716
09305501606
09303613350
دبکوپاک همیشه پاک